Koronavirüs Yayılımını Önlemek İçin Ortam Temizliği
Toplantı salonları, gösteri merkezleri, sağlık merkezleri, okullar, sinemalar, camiler ve diğer ibadet yerleri gibi kalabalık insan topluluklarının kullandığı ortamlar koronavirüsün yayılımını önlemek için sık aralıklarla temizlenmesi gerekmektedir.
Bahsedilen ortamlarda dezenfeksiyon için kullanılan birçok yöntem vardır.
- UV radyasyon: Ultraviyole lambalarıyla yapılır. Ultraviyole ışını mikroorganizmaların DNA ve RNA’larını parçalayarak etkisiz hale getirir. Ancak ultraviyole ışınları bu lambalara yakın bölgelerdeki havayı daha çok etkiler, uzak bölgelere yayılamaz. SARS ve koronavirüs bulaşmış bir odada ultraviyole ışınları ile tam dezenfeksiyon yeterli olmaz.
- HEPA filtreleri ( High Efficiency Particulate Air Filter): Bu filtreler 0.3 mikrondan büyük parçacıkları tutar. Bakteriler genellikle 0.3 mikrondan büyük olduğu için filtrelere takılır ve ortamdan temizlenir. Fakat virüsler 0.3 mikrondan küçük olduğu için (COVID-19 boyutu 0.2 mikrondur) HEPA filtreler virüsleri tutamaz.
- Kimyasal dezenfeksiyon maddeleri: Bu maddeler de sprey ve yüzey temizleyicisi olarak kullanılabilir. Fakat arkalarında bıraktıkları kimyasal atıklar insan sağlığına zararlıdır. Örneğin klor ve hipoklorit uygulaması sonrası karsinojenik olan trihalometan oluşur.
- Ozon: Okside edici bir ajandır. Ozonun su ve atık sularda dezenfeksiyon için kullanımı yaygındır. Ozon, diğer uygulamaların aksine ortamın her köşesine kadar girer ve tüm ortamı dezenfekte eder. Ozon kısa bir süre sonra arkasında hiçbir zararlı atık bırakmadan bildiğimiz oksijene dönüşür.
Bu amaçla çok değişik tipte ozon jeneratörleri kullanılır.
Bunların hepsi deneyimli personel tarafından kullanılmalıdır çünkü içinde canlı olan ortamda direkt ozon uygulaması zararlı olabilir.
Ağız, burun, akciğerleri kaplayan hücrelere ozon zarar verebilir ve hücre mutasyonları ile kansere yol açabilir.
Ozon jeneratörleri
Ozon jeneratörleri ile direkt ozon gazı uygulamalarında ortamda canlı olmamalı, ve uygulanacak yerin pencere ve kapıları sızıntı yapmayacak şekilde kapatılmalıdır.
Ozon gazı 15-30 dakika uygulanır ve sonrasında 1-3 saat arası ortam kullanılmaz. Ardından 15 dakika boyunca ortam havalandırılır ve ortam kullanıma açılır.
